گاهی اوقات ارزش یک پویانمایی یا فیلم کوتاه از صدها فیلم بلند سینمایی بیشتر می شود. «همانند» (Alike) از جنس همین پویانمایی هاست که بدون یک خط دیالوگ، به خوبی مفهوم احساسات انسانی را به مخاطب منتقل می کند. در بین آثاری که به حوزه ی تعلیم و تربیت مرتبط است، این اثر واقعا شایسته ی تقدیر است. در معرفی بیشتر این پویانمایی با ما همراه باشید:



شروع داستان؛ مدرسه جایی در تعارض با شادابی و نشاط

کاپی ((Copy مشغول قهوه خوردن است و یک کوله ی سبز و تعدادی زیادی کتاب با نام مدرسه (School) دیده می شود. او تعدادی زیادی از این کتاب ها را در کوله قرار می دهد و با کشیدن کش آن، دوباره جمع و جورش می کند (به نظر می رسد که این کتاب ها نمادی از علوم بی فایده و محفوظات زیاد در سیستم آموزش و پرورش عمومی است که به دانش آموزان تحمیل می شود). سپس پیست ( (Pastبا یک شادابی و نشاط کودکانه، به سمت پدرش می آید و ناگهان کوله ی سنگین بر دوش او می افتد و اولین تقابل پیست با مدرسه صورت می گیرد.
 

شهر رنگ باخته نمادی از الیناسیون1

آدم هایِ انیمیشن، شباهت زیادی به هم دارند. کیف های سنگین، بدنشان را خمیده و خسته کرده است و غم و اندوه در چهره ی شان مشهود است. نوازنده یِ ویلون در میدان مرکزی شهر، کاپی و پسرش تنها المان های رنگی این پویانمایی هستند. کارگردان به خوبی رنگ را نماد طراوت و احساسات انسانی نشان می دهد. زمانی که کاپی پشت میز کارش می نشیند و مانند یک ربات باید ده ها کتاب را تایپ کند، آن وقت است که دیگر یک ماشین است و احساساتش (رنگ) از بین می رود. او برای دیدن پسرش در پایان ساعت کاری بسیار مشتاق است و هنگامی که فرزندش را در آغوش می گیرد، دوباره انسان می شود! نگاهی به انگشتانش می اندازد و باور می کند که دیگر یک ماشین تایپ نیست، بلکه یک پدر است.
 

مدرسه و محل کار؛ از تولید به مصرف

ایوان ایلیچ نویسنده ی کتاب «مدرسه زدایی» معتقد است که مدرسه در جهت اهداف انقلاب صنعتی و برای تربیت نیروی کار به وجود آمده است. درستی یا نادرستی این فرضیه، محل بحث این نوشته نیست. نکته ای است که در این انیمیشن اشاره شده است. وقتی کارگردان، مدرسه و محل کار را از بالا و روبه روی هم نشان می دهد، گویا می خواهد همین فرضیه را ثابت کند که یک چرخه ی تولید دانش آموز و مصرف نیروی کار در جریان است.
 

پسر همانند پدر؛ پدر همانند پسر

نام کاپی و پیست که در توضیحات فیلم آمده است و همچنین عنوان «همانند» برای این پویا نمایی، از یک شبیه سازی انسانی می گوید. گویا رسانه ها، نظام سرمایه داری و حکومت ها همگی دست به دست هم داده اند تا انسان ها را شبیه به هم کنند. داستانِ «همانند» زمانی تراژدی2 می شود که پدر مثل هرروز بعد از پایان کارش می رود که پسرش را در آغوش بگیرد اما با چهره ی کم رنگ و خسته ی فرزندش مواجه می شود. دیگر نمی تواند او را در آغوش بگیرد تا زندگی دوباره پیدا کند چون که پسر علاقه ای به آغوش پدر ندارد.
فردایی دیگر می رسد و پیست نه تنها دیگر از کوله ی مدرسه فرار نمی کند بلکه با غمی در چهره به استقبال کیف می رود. تازه دارد راه و رسم زندگی مدرن شهری را می آموزد. کاپی کم کم متوجه سبک زندگی اشتباهش می شود و این بار او به پسرش پیشنهاد می دهد که به میدان شهر بروند تا نوازنده ی ویلون را تماشا کنند. پیست خیلی خوشحال می شود ولی وقتی به میدان می رسند..........
 
انیمیشن کوتاه Alike، محصول مشترکی از دنیل مارتینز لارا3 و رافا کانو مندز4 انیماتور های اهل مادرید است. این دو کارگردان پیش از این تنها یک پویانمایی به نام «تغییرات» Changes)) ساخته بودند که مثلِ «همانند» به موضوع تغییرات رفتاری و خلاقیت در برابر روزمرگی اشاره داشت اما از نظر کیفیت ساخت به هیچ وجه قابل مقایسه با «همانند» نبود. همانند را می توان با «جوجه کبوتر»5 Piper)) مقایسه کرد. در هر دو پویانمایی، فرزند قرار است راه و رسم زندگی را بیاموزد. جوجه کبوتر از مادرش و پیست هم از پدرش کاپی! اما در «همانند» این پدر است که نهایتا از پسر می آموزد و در برابر روزمرگیِ جامعه یِ مدرن خلّاق می شود.
 
می توانید این پویانمایی زیبا را در پایین همین صفحه مشاهده کنید. چنانچه مایل به تماشای آن با کیفیت FullHD هستید؛ کلیک کنید
 
پی نوشت :
  1. ازخودبیگانگی یا الیناسیون (به انگلیسیAlienation :) واژه ‌ای است که در لغت به ‌معنای از دست دادن، یا قطع ارتباط با چیزی است. این واژه به طور خاص در دست‌ نوشته ‌های اقتصادی-فلسفی مارکس بیان شد و از این طریق شهرت یافت. در این کتاب این اصطلاح برای انسانی به‌ کار رفته‌ است که با طبیعت انسانی بیگانه شده ‌است.
  2. نمایش نامه ی غم انگیز
  3. Daniel Martínez Lara
  4. Rafa Cano Méndez
  5. داستان این پویانمایی درباره ی یک جوجه است که مادرش سعی می کند به او غذا پیداکردن یاد بدهد اما در این حین با چالش هایی مواجه می شود